Rudrabhishek, रुद्राभिषेक म्हणजे रुद्राचा अभिषेक म्हणजे शिवलिंगावर रुद्रमंत्रांनी अभिषेक करणे. वेदांमध्ये वर्णन केल्याप्रमाणे शिव आणि रुद्र हे एकमेकांचे समानार्थी शब्द आहेत. फक्त शिवालाच रुद्र म्हणतात. कारण- रुतम-दुख्खम्, द्रवयति-नाशयति तिरुद्र: म्हणजे निष्पाप सर्व दुःखांचा नाश करतो. आपल्या शास्त्रानुसार आपल्याकडून केलेली पापे आपल्या दु:खाचे कारण आहेत. रुद्राभिषेक करणे हा शिवपूजनाचा सर्वोत्तम मार्ग मानला जातो. रुद्र हे शिवाचे रूप आहे. रुद्राभिषेक मंत्रांचे वर्णन ऋग्वेद, यजुर्वेद आणि सामवेदातही आहे. भगवान शिवाचा अभिषेक अत्यंत शुभ आहे असे शास्त्र आणि वेदांमध्ये वर्णन केले आहे.

रुद्राचन आणि रुद्राभिषेकाने आपली वाईट कर्मेही जळून राख होतात आणि साधकामध्ये शिवत्व निर्माण होते आणि भक्ताला भगवान शंकराचा आशीर्वाद प्राप्त होतो आणि त्याच्या सर्व मनोकामना पूर्ण होतात. केवळ सदाशिव रुद्राची पूजा केल्याने सर्व देवतांची आपोआप पूजा होते असे म्हणतात.

रुद्रहृद्योपनिषदात शिवाबद्दल असे म्हटले आहे की- सर्वदेवत्को रुद्र: सर्वे देवा: शिवात्मा: म्हणजेच सर्व देवांच्या आत्म्यात रुद्र विराजमान आहे आणि सर्व देव हे रुद्राचे आत्मा आहेत.

रुद्राभिषेक कोणत्याही दिवशी करता येतो, परंतु त्रयोदशी तिथी, प्रदोष काल आणि सोमवारी करणे अत्यंत शुभ असते. श्रावण महिन्यात कोणत्याही दिवशी केलेला रुद्राभिषेक अप्रतिम आणि जलद परिणाम देतो.

रुद्राभिषेक म्हणजे काय. ? :- Rudrabhishek

अभिषेक या शब्दाचा शाब्दिक अर्थ आहे – स्नान करणे किंवा आंघोळ करणे. रुद्राभिषेक म्हणजे भगवान रुद्राचा अभिषेक म्हणजेच शिवलिंगावर रुद्र मंत्रांनी केलेला अभिषेक. हे पवित्र स्नान शिवाला रुद्राच्या रूपात दिले जाते. सध्या अभिषेक हा केवळ रुद्राभिषेक स्वरूपातच साजरा केला जातो. अभिषेक करण्याचे अनेक प्रकार आणि प्रकार आहेत. भगवान शिवाला प्रसन्न करण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे रुद्राभिषेक करणे किंवा उत्तम ब्राह्मण विद्वानांकडून करून घेणे. असो, भगवान शिवाला केसात गंगा धारण करून जलप्रिय मानले गेले आहे.Rudrabhishek For Destruction Of Dll Doshas

रुद्राभिषेक का केला जातो .? :- Rudrabhishek

रुद्राष्टाध्यायीनुसार शिव हे रुद्र आणि रुद्र हे शिव आहेत. रुतम-दुःखम्, द्राव्यति-नाशयतीतिरुद्र: म्हणजेच रुद्र रूपात स्थापित शिव आपल्या सर्व दुःखांचा लवकरच अंत करतो. किंबहुना, आपण जे दुःख भोगतो त्याला आपण सर्वच कारणीभूत आहोत, आपल्या नकळत निसर्गाच्या विरुद्ध केलेल्या कृत्याचे परिणाम आपण भोगतो.Rudrabhishek For Destruction Of Dll Doshas

रुद्राभिषेक कसा सुरू झाला. ? :- Rudrabhishek

प्रचलित आख्यायिकेनुसार, भगवान विष्णूच्या नाभीतून उगवलेल्या कमळापासून भगवान ब्रह्मदेवाची उत्पत्ती झाली. जेव्हा ब्रह्माजी भगवान विष्णूंकडे त्यांच्या जन्माचे कारण जाणून घेण्यासाठी पोहोचले तेव्हा त्यांनी ब्रह्मदेवाच्या उत्पत्तीचे रहस्य सांगितले आणि हे देखील सांगितले की तुझा जन्म माझ्यामुळे झाला आहे. पण ब्रह्माजी हे मानायला तयार नव्हते आणि दोघांमध्ये घनघोर युद्ध झाले. या युद्धामुळे संतप्त होऊन भगवान रुद्र लिंगाच्या रूपात प्रकट झाले. जेव्हा ब्रह्मा आणि विष्णूला या लिंगाचा आरंभ आणि शेवट सापडला नाही तेव्हा त्यांनी पराभव स्वीकारला आणि त्या लिंगाचा अभिषेक केला, ज्यामुळे देव प्रसन्न झाला. येथूनच रुद्राभिषेकाची सुरुवात झाल्याचे सांगितले जाते.

आणखी एका आख्यायिकेनुसार, एकदा भगवान शिव आपल्या कुटुंबासह बैलावर बसून फिरत होते. त्याचवेळी माता पार्वतीने नश्वर लोकांमध्ये रुद्राभिषेक कर्मात मग्न असलेले लोक पाहिले, म्हणून त्यांनी भगवान शंकरांना विचारले की नश्वर जगात तुमची अशी पूजा का केली जाते? आणि त्याचा परिणाम काय? भगवान शिव म्हणाले – हे प्रिय ! ज्या व्यक्तीला आपली इच्छा लवकर पूर्ण करायची असते, तो आशुतोषाच्या रूपाने मला विविध पदार्थांपासून विविध फळे प्राप्त करून देतो. जो मनुष्य शुक्लयजुर्वेदीय रुद्राष्टाध्यायीपासून अभिषेक करतो, मी प्रसन्न होतो आणि त्याला इच्छित फळ लवकर देतो. जो व्यक्ती आपल्या मनोकामना पूर्ण होण्यासाठी रुद्राभिषेक करतो, त्याच प्रकारच्या द्रव्यांचा वापर करतो, म्हणजे जर कोणी वाहन मिळण्याच्या इच्छेने रुद्राभिषेक करत असेल तर त्याला दह्याचा अभिषेक करावा. कुशाच्या पाण्याने अभिषेक करावा.

रुद्राभिषेकाची संपूर्ण पद्धत :- Rudrabhishek

मागील पोस्टमध्ये भक्तांच्या सोयीसाठी सोप्या वैश्विक मंत्रांनी महादेवाची पूजा करण्याची पद्धत सांगितली होती.पूजा संपल्यानंतर शिवाभिषेक करण्याचा नियम आहे, त्यासाठी आवश्यक साहित्य अगोदरच जमा करावे.

साहित्य पाण्यासाठी बादली किंवा मोठे भांडे शक्य असल्यास गंगाजलाने अभिषेक करावा. शृंगी (गाईच्या शिंगापासून बनविलेले अभिषेक पात्र) पितळ आणि इतर धातूंनी बनविलेले शृंगी देखील बाजारात सहज उपलब्ध आहे., लोटा इ.

रुद्राष्टाध्यायी एकादशिनी रुद्रीची अकरा पुनरावृत्ती केली जाते.याला लघू रुद्र म्हणतात. हीच पूजा पंचामृताने केली जाते.ही पूजा अत्यंत महत्त्वाची मानली जाते.ही पूजा विद्वान ब्राह्मण प्रभावी मंत्र आणि शास्त्रोक्त पद्धतींनी केली जाते.या पूजेने जीवनात येणाऱ्या समस्या आणि नकारात्मक ऊर्जा दूर होण्यास मदत होते.ब्राह्मण नसताना संस्कृतचे ज्ञान असल्यास रुद्राष्टाध्यायी किंवा इतर परिस्थितीत शिवमहिम्ना पाठ करूनही अभिषेक करता येतो.

रुद्राभिषेकाचे फायदे :- Rudrabhishek

शिवपुराणानुसार कोणत्या द्रवाने अभिषेक केल्याने काय फळ मिळते, म्हणजेच तुम्ही कोणत्या उद्देशाने रुद्राभिषेक करत आहात,कोणत्या द्रवाचा वापर करावा, याचा उल्लेख शिवपुराणात आहे,त्याचे सविस्तर वर्णन मी मांडत आहे आणि तुम्ही ते. यानुसार रुद्राभिषेक करावा,म्हणजे पूर्ण लाभ मिळेल, अशी विनंती आहे. रुद्राभिषेक अनेक पदार्थांनी आणि प्रत्येक पदार्थाने केला जातोयेथे केलेला रुद्राभिषेक वेगवेगळे परिणाम देण्यास सक्षम आहे जे खालीलप्रमाणे आहे.

रुद्राभिषेक कसा करावा :- Rudrabhishek

१) पाण्याने अभिषेक :-

सर्व प्रकारच्या दु:खापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी भगवान शंकराला पाण्याने अभिषेक करा.
सर्वप्रथम भगवान शिवाच्या बालस्वरूपाचे मानसिक ध्यान करा, त्यानंतर तांब्याव्यतिरिक्त इतर कोणत्याही भांड्यात,विशेषत: चांदीच्या भांड्यात ‘शुद्ध पाणी’ भरून भांड्यावर कुंकुम तिलक लावा,

ओम इंद्राय नम: चा उच्चार करताना मालीला बांधा.पात्र, पंचाक्षरी मंत्र “ओम नमः शिवाय” चा उच्चार करताना फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा,शिवलिंगावर पाण्याची पातळ धारा करून रुद्राभिषेक करा,अभिषेक करताना ओम तन् त्रिलोकीनाथाय स्वाहा मंत्राचा उच्चार करा,शिवलिंग कापडाने पुसून स्वच्छ करा. .

२) दुधाने अभिषेक :- Rudrabhishek

शिवाला प्रसन्न करण्यासाठी आणि त्यांचा आशीर्वाद घेण्यासाठी दुधाने अभिषेक करा
भगवान शिवाच्या ‘प्रकाश’ रूपाचे मानसिक ध्यान करा.
अभिषेकासाठी तांब्याचे भांडे सोडून इतर कोणत्याही धातूचे भांडे वापरावे. विशेषतः दूध, दही किंवा पंचामृत इत्यादी तांब्याच्या भांड्यात ठेवू नये.

यामुळे या सर्व वाइन समान होतात. तांब्याच्या भांड्यात पाण्याचा अभिषेक करता येतो, पण दुधाचा तांब्याशी संपर्क आल्याने ते विष बनते,त्यामुळे तांब्याच्या भांड्यात दुधाचा अभिषेक पूर्णपणे निषिद्ध आहे.कारण तांब्याच्या भांड्यात दूध अर्पण करून किंवा शंकराला अभिषेक करून तुम्ही नकळत त्यांना विष अर्पण करता.

मडक्यात ‘दूध’ भरून सर्व बाजूंनी कुमकुम तिलक लावा, ‘ओम श्री कामधेनवे नमः’ असा उच्चार करताना,मडक्यावर मोळी बांधा, ‘ओम नमः शिवाय’ या पंचाक्षरी मंत्राचा उच्चार करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा.

शिवलिंग बनवताना दुधाची पातळ धारा, रुद्राभिषेक करा, ओम सकल लोकक गुरुवै नमः या मंत्राचा जप करा, शिवलिंग स्वच्छ पाण्याने धुवा आणि कपड्याने पुसून टाका.

३) फळांचा रस :- Rudrabhishek

अखंड धनप्राप्तीसाठी आणि सर्व प्रकारच्या ऋणांपासून मुक्तीसाठी भगवान शिवाला फळांच्या रसाने अभिषेक करा.
भगवान शिवाच्या ‘नील कंठ’ रूपाचे मानसिक ध्यान करा, तांब्याच्या भांड्यात उसाचा रस भरून सर्व बाजूंनी कुंकुम तिलक लावा,

‘ओम कुबेराय नमः’ असा जप करताना भांड्यावर मोळी बांधा, पंचाक्षरी मंत्र ओम फुलांच्या काही पाकळ्या अर्पण करा.

नमः शिवाय जप करताना शिवलिंगावर फळांच्या रसाची पातळ धारा लावावी – रुद्राभिषेक करावा, अभिषेक करताना ओम ह्रूं नीलकंठय स्वाहा मंत्राचा जप करावा, तसेच शिवलिंगाला स्वच्छ पाण्याने अभिषेक करावा.

४) मोहरीच्या तेलाने अभिषेक :- Rudrabhishek

ग्रहांची बाधा नष्ट करण्यासाठी शिवाला मोहरीच्या तेलाचा अभिषेक करा.
भगवान शिवाच्या ‘प्रयंकर’ स्वरूपाचे मनःपूर्वक ध्यान करा, नंतर तांब्याचे भांडे मोहरीच्या तेलाने भरून भांड्याच्या चारही बाजूंना कुंकुम तिलक लावा,

“शिवाय” असा जप करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा, त्यावर मोहरीच्या तेलाची पातळ धारा करा.

शिवलिंग – रुद्राभिषेक करा, अभिषेक करताना ओम नाथ नाथाय नाथाय स्वाहा मंत्राचा जप करा, कपडे स्वच्छ पुसण्यापेक्षा शिवलिंग स्वच्छ पाण्याने धुवा.

५) मसूर :- Rudrabhishek

कोणत्याही शुभ कार्याच्या सुरुवातीसाठी आणि कार्यात प्रगतीसाठी भगवान शंकराला हरभर्‍याच्या डाळीचा अभिषेक करा.
भगवान शंकराच्या ‘समाधी’ स्वरूपाचे मानसिक ध्यान करा, नंतर तांब्याच्या भांड्यात हरभरा डाळ भरून भांड्याच्या चारही बाजूंना कुंकुम तिलक लावा,

ओम यक्षनाथाय नम: असा जप करताना भांड्यावर मॉली बांधा, पंचाक्षरी मंत्र ओम नम: जप करताना शिवाय,

काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा, शिवलिंगावर हरभरा डाळ शिंपडा – रुद्राभिषेक करा, अभिषेक करताना ओम शं शंभवाय नमः मंत्राचा जप करा, शिवलिंग स्वच्छ पाण्याने धुवा आणि कपड्याने पुसून टाका.

६) काळ्या तीळांनी अभिषेक करावा :- Rudrabhishek

व्यवस्थेतील अडथळे नष्ट करण्यासाठी आणि वाईट नजरेपासून संरक्षण करण्यासाठी काळ्या तिळाने अभिषेक करा.

यासाठी प्रथम भगवान शंकराच्या ‘नीलवर्ण’ रूपाचे मानसिक ध्यान करावे, तांब्याच्या भांड्यात ‘काळे तीळ’ भरून भांड्याच्या चारही बाजूंना कुंकुम तिलक लावावे,

ओम कलेश्वराय नमः असा जप करताना पात्रावर मॉली बांधावी, पंचाक्षरी करावी. ओम नमः शिवाय या मंत्राचा जप करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा, काळे तीळ करताना शिवलिंगावर रुद्राभिषेक करा, ओम क्षौं ह्रौं हू शिवाय नमः असा जप करा, शिवलिंग स्वच्छ पाण्याने धुवा, कपड्याने पुसून टाका.

७) मधमिश्रित गंगाजल :- Rudrabhishek

संततीप्राप्तीसाठी आणि कौटुंबिक सुख-शांती यासाठी गंगेच्या पाण्याने मध मिसळून अभिषेक करावा.
सर्वप्रथम भगवान शंकराच्या ‘चंद्रमौलेश्वर’ रूपाचे मानसिक ध्यान करून तांब्याच्या भांड्यात “मधमिश्रित गंगेचे पाणी” भरून भांड्याच्या चारही बाजूंना कुंकुम तिलक लावा,

ओम चंद्रमासे नम: चा उच्चार करताना भांड्यावर मॉली घाला, पंचाक्षरी. ‘ओम नमः शिवाय’ या मंत्राचा जप करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा, गंगेच्या पाण्याची पातळ धारा मध मिसळून शिवलिंगावर घाला – अभिषेक करताना रुद्राभिषेक करा – ‘ओम चंद्रमौलेश्वराय स्वाहा’ असा जप करा, शिवलिंगाला स्वच्छ पाण्याने अभिषेक करा. चांगले ते करा.

८) तूप आणि मध :- Rudrabhishek

रोगांचा नाश आणि दीर्घायुष्यासाठी तूप आणि मधाचा अभिषेक करा.
यासाठी प्रथम भगवान शंकराच्या ‘त्र्यंबक’ रूपाचे मानसिक ध्यान करून तांब्याच्या भांड्यात तूप आणि मध भरून भांड्याच्या चारही बाजूंना कुंकुम तिलक लावावा.

‘ओम नमः शिवाय’चा जप करताना फुलांच्या काही पाकळ्या अर्पण कराव्यात.

शिवलिंगावर तूप आणि मधाची पातळ धारा – अभिषेक करताना रुद्राभिषेक करा -ओम ह्रौं जं स: त्र्यंबकाय स्वाहा” शिवलिंगावर स्वच्छ पाण्याने अभिषेक करा.

९) कुमकुम केसर हळदी :- Rudrabhishek

आकर्षक व्यक्तिमत्वाची प्राप्ती यासाठी भगवान शंकराला कुंकुम, कुंकू, हळद यांचा अभिषेक करावा.
सर्वप्रथम तांब्याच्या भांड्यात ‘कुमकुम केसर हळदी आणि पंचामृत’ भरून भगवान शंकराच्या ‘नीलकंठ’ रूपाचे मानसिक ध्यान करा आणि भांड्याच्या चारही बाजूंनी कुमकुम तिलक लावा – ‘ओम उमाय नमः’ असा जप करताना भांड्यावर मोली बांधा. पंचाक्षरी ‘ओम नमः शिवाय’ या मंत्राचा उच्चार करताना काही फुलांच्या पाकळ्या अर्पण करा, पंचाक्षरी मंत्राचा उच्चार करताना भांड्यात काही फुलांच्या पाकळ्या टाका – ‘ओम नमः शिवाय’, नंतर शिवलिंगावर पातळ धार करा – रुद्राभिषेक करा. अभिषेकचा मंत्र- ओम ह्रौं ह्रौं ह्रौं नीलकंठय स्वाहा’ या मंत्राने शिवलिंगावर शुद्ध पाण्याने अभिषेकही करता येतो.

रुद्राभिषेकाचे काय फायदे आहेत .? Rudrabhishek

शिवपुराणानुसार कोणत्या द्रवाने अभिषेक केल्याने काय फळ मिळते, म्हणजेच तुम्ही कोणत्या उद्देशाने रुद्राभिषेक करत आहात, कोणत्या द्रवाचा वापर करावा, याचा उल्लेख शिवपुराणात आहे, त्याचे सविस्तर वर्णन मी मांडत आहे आणि तुम्ही ते. यानुसार रुद्राभिषेक करावा, म्हणजे पूर्ण लाभ मिळेल, अशी विनंती आहे.

||श्लोक||

जालें दृष्टीमाप्नोति व्याधिशान्तै कुशोदकाय

दधना च पशुकामाय श्री इक्षुरसेन वै ।

मध्वाज्ञेन धनार्थी स्यान्मुमुक्षुतीर्थवारिना ।

पुत्रार्थी पुत्रमाप्नोति पयसा चाभिषेचनात ।

बंधन किंवा काकबंध किंवा मृत्वत्सा यंगना.

जवरप्रकोपशांत्यर्थं जलधारा शिवप्रिया ।

घृतधारा शिवकार्ये यवनमंत्र सहस्त्रकम् ।

तदा वंश विस्तार जातो, नत्र संशाय:।

प्रमेहा रोग शांत्यर्थं प्राप्नुयात मानसेप्सितम् ।

केवळ दुग्धधारा च वदा कार्य विशेषत: ।

शकरा मिशिठा तत्र यदा बुदर्जदा भवेत ।

श्रेष्ठ बुद्धिभवेत्तस्य कृपया शंकरस्य च !!

सर्षपेनैव तैलेन शत्रुणाशो भवेदिः !

पापक्षयार्थी मधुना निर्व्याधिः सर्पिषा तथा ।

जीवनार्थी तू पयसा श्रीकामीक्षुरसेन वै ।

पुत्रार्थी सुगर्यस्तु रसेनर्तेच्छाव तथा ।

महालिंगाभिषेकें सुप्रीतः शंकरो मुदा ।

कुर्याद्विधानं रुद्रानं यजुर्वेदविनिर्मितम् ।

भाषांतर अर्थ :- Rudrabhishek

१) पाण्याने रुद्राभिषेक केल्यावर पाऊस पडतो.

२) कुशाच्या पाण्याने अभिषेक केल्याने रोग, दु:ख दूर होते.

३) दह्याचा अभिषेक केल्यावर – प्राणी, वास्तू आणि वाहनांची प्राप्ती होते.

४) उसाच्या रसाने अभिषेक केल्यावर – लक्ष्मीची प्राप्ती होते

५) मधाच्या पाण्याने अभिषेक केल्यावर – संपत्ती वाढीसाठी.

६) तीर्थाच्या पाण्याने अभिषेक केल्यास मोक्ष प्राप्त होतो.

७) अत्तरमिश्रित पाण्याने अभिषेक केल्याने रोग नष्ट होतात.

८) दुधाचा अभिषेक केल्याने – पुत्रप्राप्ती, रोग शांती आणि मनोकामना पूर्ण होतात

९) गंगाजलाने अभिषेक केल्याने ताप बरा होतो.

१०) दूध आणि साखर मिसळून अभिषेक करून – बुद्धी प्राप्त करण्यासाठी.

११) तुपाचा अभिषेक केल्याने – वंशाचा विस्तार होतो.

१२) मोहरीच्या तेलाने अभिषेक केल्यास रोग आणि शत्रूंचा नाश होतो.

१३) शुद्ध मधाचा रुद्राभिषेक करून – पापांच्या नाशासाठी.

अशाप्रकारे शिवाच्या रुद्र रूपाची पूजा व अभिषेक केल्याने भक्तांची जाणूनबुजून किंवा नकळत पापांपासून मुक्ती मिळते आणि शिवाचे रूप, सत्यम् शिवम् सुंदरम् हे साधकामध्ये प्रकट होते, त्यानंतर शिवाच्या आशीर्वादाने समृद्धी प्राप्त होते. , संपत्ती आणि धान्य. , शिक्षण आणि मुलांची प्राप्ती.

Rudrabhishek :-

Rudrabhishek is a significant Hindu ritual involving the ceremonial bathing of Lord Shiva’s Shiva Lingam with various offerings, accompanied by the chanting of Vedic mantras. This ritual is believed to invoke Lord Shiva’s blessings for prosperity, health, and the removal of negative influences.​

While specific data on the top 50 Google search keywords related to Rudrabhishek isn’t readily available, I can provide a list of commonly searched terms associated with this ritual:​

These keywords encompass various aspects of the Rudrabhishek ritual, including its procedures, benefits, required materials, and locations where the puja is commonly performed. For more detailed information on each aspect, you may consider consulting authoritative sources or reaching out to local temples that conduct the Rudrabhishek ceremony.

मार्गदर्शन :-

आम्हाला आशा आहे की तुम्हाला आमचा हा लेख नक्कीच आवडला असेल. तसे असल्यास, आपण ते आपल्या इतर हितचिंतकांसह सामायिक केले पाहिजे. धन्यवाद!

ज्योतिष आणि अध्यात्म विषयक अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी WHATSAPP ग्रुपला अवश्य भेट द्या. ग्रुपला सामील होण्यासाठी येथे क्लिक करा,

आपल्याला या संदर्भात काही समस्या, काही प्रश्न असतील तर त्याचे समाधान नक्कीच करण्यात येईल, किंवा याबत अधिक मार्गदर्शन हवे असल्यास आपण shreesevaprathishthan@gmail.com या वर मला email करू शकतात किंवा खाली संपर्क सुविधा दिलेली आहे.

( सूचना :- आपली कुंडली पाहायची असेल, प्रश्न विचारायचे असतील तर नक्कीच सहकार्य करेल, पण कामाच्या व्याप जास्त असल्या कारणाने विलंब होऊ शकतो, ज्यांची संयम व वाट पाहण्याची तयारी असेल तरच कुंडली पाहण्याचा आग्रह करावा.)

अधिक माहिती साठी संपर्क :-

श्री सेवा प्रतिष्ठान, संचलित 
श्रीपाद विनायक जोशी ( गुरुजी ) 9420270997
कुंडली विश्लेषण व सुयोग्य मार्गदर्शन, (संतती समस्या विशेतज्ञ)
सामुद्रिक ज्योतिष भास्कर पुरस्कार प्राप्त,
दुर्मिळ वनस्पती विशेतज्ञ